سفر به سیستان

نوشته شده توسط پگاه پرهون در 1397/01/15

وقتی می‌گویم سیستان، می‌دانم انتظارتان این است که از جاده کویری و خشک و از هوای گرم و از آفتاب سوزان بنویسم، اما نه!

یا انتظار دارید از نوع لباسهای بانوان و لباس های دست‌دوز و سوزن دوزی‌های رنگارنگ بنویسم و یا رنگ لباس سفید مردان در ذهنتان متصور می‌شود، اما نه!
یا اینکه به یاد سفرهای خودتان به سیستان و به بندر چابهار کنار آبهای آزاد عمان و قدم زدن در شن‌زارهای خیس ساحل یا به تماشای سیلی ‌های آب به صخره های سنگی و آهکی ورنگارنگ ایستاده‌اید، اما باز باید بگویم، نه!
این سیستان با آن سیستان فرق دارد و تفاوت‌هایشان از زمین تا آسمان است.
وقتی که ماشین راهنما میزند و از جاده اصلی جهرم_قیروکارزین، وارد جاده فرعی می‌شود.اندک اندک بیابان های بی آب و علف تمام می‌شود و باغ‌های مرکبات سیستان علیا نمایان می‌شود.
صدای تلمبه‌های گازوییلی که مانند قلب در دل باغات مرکبات متپید اما اکنون دیگر به ژنراتورهای برقی و بی صدا تبدیل شده‌اند.
و دیگر از هوای گرم و خشک جنوب خبری نیست.
چادر‌های عشایری که حالا دیگر به خانه‌های بلوکی تغییر کرده‌اند.
تنها زنبورداران نقش عشایر را ایفا می‌کنند اما نه با چادر سیاه بلکه با چادر‌های کرم‌رنگ برزنتی همراه با کندوهای زنبور که به اصفهانی های عسلی، که از اصفهان به اینجا کوچ می‌کنند به چادر نشین معروفند.
باغ‌های مرکبات پرتغال، نارنگی، لیموشیرین، نارنج، لیموسنگی و مشهور ترین آنها لیموترش که وسعت باغ‌های لیموترش بیشتر از بقیه مرکبات است. در دوطرف جاده مشهود است که روی لطافت هوا خیلی تاثیر دارد.
جاده با خم وپیچ‌های زیادی به روستای شیر‌حبیب می‌رسد و امام زاده روستا نمایان می‌‌گردد و به روی تابلوهای کنار جاده نوشته شده به سیمکان خوش‌آمدید.
سیمکان به سی روستا مشهور است.
که از روستای شیرحبیب، مانیان، یرج، مدقان، چشاوان، شاغون، کله‌کلی، گودزاغ، دولت‌آباد، زاغ، دوزه، اسفل ، مزکان، آرجو، کرته، کوشک سرتنگ، برک، آخندک، دشت‌دال، چهارطاق، ده‌بانو، قم‌آباد، کِنگان، اسفندجون، ترمه، اسبون، تیرکان، جرمشت، بهجان، بادمجان و کوبه، که مرکز سیمکان روستای دوزه است.
جاهای دیدنی و تاریخی سیمکان عبارتند‌از؛
چاه‌های گلی که در دل کوه‌ها توسط مردمان همان منطقه حفر شده است و به چاه‌های گل‌سرشور معروف است که به وسیله چهارپایان به روستای مانیان می‌آورند.
آبی که از داخل غار عجیبی که هنوز کشف عمومی قرار نگرفته است و آب روستای مانیان را تامین می‌کند.
قبل از اینکه روستای یرج در آب سد سلمان فارسی غرق شود.
قلعه قرمز یرج که توسط عسکرخان عرب شیبانی ساخته شده است.
و تل تاریخی که در جنوب یرج واقع شده و به تل تاریخی، گنجی مشهور است و آب گرم که از دل کوه‌های کُره‌بید می‌جوشد. اما اکنون تمام اینها در آب‌های سد سلمان مدفون شدند و سد سلمان‌فارسی به عنوان جاذبه گردشگری به حساب می‌آید.
در روستای مُدقان کاروانسرای بزرگی به دستور شاه‌عباس ساخته شده که اکنون نیز مورد استفاده‌ی عشایر است.
روستای چشاوان معروف به لیموترش و پل‌فلزی است. 
از گردنه چشاوان که بگذریم به دوراهی می‌رسیم که به دشتی‌گله‌زن و مسیح بلوردی که هردوی آنها از مبارزان دوران طاغوت هستند و به دست طاغوتیان شهید شدند و مردمان منطقه برای احترام و فراموش نکردن این دو دلاور دوراهی را به نام آنها کردند.
بعد از گذشت از دوراهی به پل نادری معروف به پل سیمکان که توسط نادرشاه افشار ساخته شده است.
روستای کوشک سرتنگ را به برنج خوش عطر و خوش طعم می‌شناسند و چشمه‌سارهای بزرگ بلقی که از زیر تخته سنگ‌های خارا می‌جوشد و رودخانه سیمکان را تشکیل می‌دهد.
از جاذبه‌های سیمکان پشت‌پر؛
رودخانه قره‌آغاج که از تنگ کشکر وتنگ کبوتری و دتوکرسی می‌گذرد و به تنگ کوبه می‌رسد.
آب‌شیخ سیمکان یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری محسوب می‌شود که چشمه‌ای میان دره جریان دارد و درختانی از انجیر، انار، شاه‌توت و سپیدار در آن دره است که درختان سبز همراه با صدای شرشر آب، فضا را برای طبیعت دوستان دل‌انگیز و با صفا کرده است.
روستای معروف بهجان و بادمجان که از کوچه‌های سنگ فرش شده و خانه‌های که مانند ماسوله ساخته شده‌اند و خاک خانه‌ها قرمز رنگ است ما تند خانه‌های ابیانه جلوه می‌کند.
روستای اسفل به روستای سید‌ها معروف است که اهالی روستا همگی سید هستند.
نام روستای چهارطاق، از چهارطاق قدیمی برگرفته شده است وهنوز پا بر جاست.
چشمه‌های پرآبی و شیرینی که از دامنه‌های کوه سور به طرف تیرکان وترمه روانه می‌گردد و درختان و باغ‌های مرکبات را آبیاری می‌کند و شالیزارهای پلکانی برنج را سیراب می‌کند.
سیستان و سیمکان از بیست‌کیلومتری شهرستان جهرم شروع می‌شود ودر نود کیلومتری خاتمه می‌یابد.
سیمکان راه ارتباطی بین جهرم و میمند و به جاده‌ی اصلی شیراز_فیروزآباد و تنگاب مرتبط است و رفت‌وآمد در آن‌ها جریان دارد.

اکنون تفاوت‌های هردو سیستان نمایان شد سیستانی در جنوب شرقی ایران و سیستانی در شمال غربی شهرستان جهرم که مانند نگینی سبز میان رشته‌کوه‌های زاگرس چشم نوازی می‌کند.